امتیاز نخستین واردشونده به‌بازار چیست؟

چرا این امتیاز برای طرح‌های مد اهمیت حیاتی دارد؟

چرا طرح‌های موفق بیشتر در معرض از دست‌دادن این امتیاز در برابر رفتارهای نقض‌حق کپی‌کاران هستند؟

اصل براین‌است که طراحان مد و لباس نسبت به آفریده‌های فکری و هنری نوآورانه‌ی خود دارای حقوق انحصاری مادی و معنوی هستند. دادن این حق انحصاری و آزادی هرگونه بهره‌برداری از منافع حاصله به طراح طرح مد نو، موجبات برگشت سرمایه و منافع حاصله برای او را فراهم می‌آورد و موجب رونق نوآوری به‌عنوان عنصر اصلی رشد و شکوفایی اقتصادی و پیشرفت جوامع می‌شود. 

یکی از امتیازات ذاتی طراحان مد و لباس که ریشه در این حق انحصاری دارد، برخورداری آفریننده طرح نو از حمایت قانونی برای امکان ورود به‌بازار به‌عنوان نخستین عرضه‌کننده نوآوری (مستقیم یا غیرمستقیم) است. این امتیاز ذاتی که «نخستین واردشونده به بازار» نام دارد به‌طور انحصاری برگشت سرمایه و سود را برای پوشش‌دادن هزینه‌ها و برخورداری از منافع را رقم می‌زند و دست کپی‌کاران را از تصرف غیرقانونی جایگاه و تبعاً منافع قانونی وی کوتاه می‌کند. 

آفریده‌های فکری مد نوآورانه که دارای شاخص‌های کافی هستند بیشتر در معرض از دست‌دادن این امتیاز قرار می‌گیرند. چون موفقیت تضمین‌شده این طرح‌ها در مارکتینگ پوشاک آن‌ها را به هدف مناسبی برای رفتارهای نقض‌ حق کپی‌کاران تبدیل می‌کند. بدیهی است، کپی‌کاران فعالیت‌های مجرمانه خود را بر طرح‌هایی متمرکز می‌کنند که موفقیت آن‌ها در بازار و جلب تقاضای سرشار برای آنان درآمد و سود بادآورده هنگفتی را رقم خواهدزد. 

Dr. Leila Aalikhani

منبع

AleXandra Manfredi.(2012), Haute Copyright: Tailoring Copyright Protection To High-Profile Fashion Design, CARDOZO J. OF INT’L & COMP. LAw.21:1. Available at: HeinOnline. 

​